جلد کتاب، پوشش اولیهای است که با طراحی هنری یا ساده، محتوای درونی را در آغازین دیدار با خواننده در میآورد. این پوشش، نه تنها جلب توجه میکند بلکه تعامل احساسی و ارتباط مفهومی را با آثار نوشتاری ایجاد میکند. ضمن نمایش هویت محتوا، جلد کتاب از ارزش و کیفیت محتوا نیز خبر میدهد.”
جلد کتاب یک نوع پوشش محافظتی است که از کتاب در برابر عوامل مخرب بیرونی مانند گرد و غبار و رطوبت محافظت میکند، همچنین از طریق جلد میتوانیم مخاطب را با کلیت کتاب به نوعی آشنا کنیم و باعث جذب خوانندگان میشود؛ در واقع برای هر کسی که در حیطه کتاب و مجله به نوعی فعالیت دارد، از نویسنده بگیر تا خواننده، ناشرو چاپخونه و صحاف و فروشنده وغیره و غیره ممکن است این سوال پیش بیاد که صحافی کتاب به چه صورت انجام میشود و چه تفاوتی بین جلدهای گوناگون کتاب ها، مجلات و مقالات است؟
برای رسیدن به جواب این سوال ابتدا بیاید به بررسی چند سوال و مساله ای که در این زمینه مطرح میشود بپردازیم؛
صحافی چیست؟
صحافی ( binding ) در واقع به فرآیندی میگویند که در طی آن صفحات چاپ شده و حتی دست نوشته های جمع آوری شده، به هم متصل میشوند، سپس توسط جلد جهت ماندگاری و طول عمر بیشتر محافظت میشوند.
انتخاب به سازگاری با محتوا
- جلد سخت (جلد گالینور)
- جلد سخت: در روش جلد سخت (جلد لبه گردان، جلد پارچه ای، جلد چرم، جلد گالینور) یا همان (hard cover) جلد کتاب روی مقوای گلاسه چاپ شده و پس از سلفون شدن، روی یک مقوای زخیم چسبانده میشود، برای درک بهتر باید بگوییم که اغلب جلد سررسید ها و جلد سالنامه ها از نوع جلد سخت هستند.
- جلد گالینور: جلد گالینور که نوعی جلد سخت است در واقع جلدی ضخیم و مقاوم است که معمولا یک رویه یا اصطلاحا ژاکت از جنس مخمل ، چرمی، پارچه ای و غیره دارد؛ جلد گالینور معمولا در کتاب های نفیس مانند دیوان اشعار و صحافی پایان نامه ها کاربرد دارد.
- جلد نرم (جلد شومیز – جلد کاغذی)
- جلد کاغذی: این نوع جلد که معادل انگلیسی آن paper cover است از جنس کاغذ می باشد، جلد کاغذی مقاومت کمتری نسبت به جلد های دیگر دارد، بنابراین محبوبیت کمتری نیز دارد.
- جلد شومیز: جلد شومیز که معادل انگلیسی آن soft cover یا paperback می باشد معمولا مقوایی با گرم پایین است که توسط روکشی سلفونی در برابر رطوبت مقاوم شده است.
- جلد های شومیز علاوه بر حفاظت از کتاب در نگاه اول اطلاعاتی را از کتاب به خوانندگان و علاقه مندان به کتاب ارائه میکند و تاثیر بسیار زیادی در جذب مشتری و فروش دارند! در این روش برگه های دسته بندی شده توسط چسب سرد یا چسب گرم (چسب گرم نوعی چسب صحافی است که توسط حرارت ذوب شده و قابل استفاده هستند) به هم متصل شده و مغزی کتاب را تشکیل
تا این مرحله کتاب دسته بندی شده است، اما برای افزایش طول عمر کتاب و حفاظت از آن، کتاب ها به وسیله جلدی نرم که عموما با سلفون مات یا سلفون براق در برابر رطوب مقاوم شده اند جلد شده وبه صورت یکدست توسط دستگاه برش کاغذ لبه های آن را برش میدهند.
برای تغییر این متن بر روی دکمه ویرایش کلیک کنید. لورم ایپسوم متن ساختگی با تولید سادگی نامفهوم از صنعت چاپ و با استفاده از طراحان گرافیک است.
کاربرد صحافی شومیز
- به علت کمتر بودن قیمت جلد شومیز نسبت به قیمت جلد سخت و گالینور اکثرا در کتاب هایی با تیراژ بالا از صحافی شومیزاستفاده میکنند.
- اکثر کتاب های درسی و کمک درسی با جلد شومیز، جلد میشوند، چرا که مقرون به صرفه تر و سبک هستند، بنابراین به راحتی می توان چندین کتاب با جلد شومیز را حمل کرد درواقع بهتر است بگوییم رایج ترین نوع جلد، شومیز میباشد.
- نوع کاغذجلدسخت و کاغذ جلد شومیز متفاوت است، در جلد شومیز از مقوای گرم پایین تر نسبت به مقوای استفاده شده در جلد سخت استفاده میشود چرا که در صحافی جلد سخت، جلد چاپ شده بعد از سلفون شدن، به عنوان روکش مقوایی سنگین تر که به طور میانگین قطر آن3 میلی متر است مورد استفاده قرار میگیرد و در نهایت جلدی مقاوم تر و ماندگار تر از جلد شومیز را ایجاد میکند.
- یکی دیگر از تفاوت های جلد شومیز با جلد سخت، نحوه ته دوزی و صحافی آن هاست در کتاب های شومیز از دوخت استفاده نمی کنند و صحافی به وسیله ی چسب سرد یا چسب گرم انجام میشود.
مزایا جلد شومیز
- جلد شومیز سبک و نرم است.
- جلد شومیز ارزان تر و مقرون به صرفه تر از جلد های دیگراست، در واقع جلد سخت پرهزینه است و قیمت نهایی بیشتری دارد.
- جلد شومیز امکان شکل دهی به صورت فانتزی را دارد (لبه گرد, طرح های فانتزی…)
- جابه جایی آسان و راحت جلد شومیز و جلد نرم
معایب جلد شومیز
- مقاوت کم جلد شومیز نسبت به جلد سخت و گالینور، در نتیجه جلد شومیز ماندگاری کمتری نسبت به جلد گاینور دارد.
- امکان پارهشدن تاخوردن و چروک شدن جلد شومیز وجود دارد، بنابراین استحکام کتاب های شومیز کمتر از جلد گالینور است.
- جلد شومیز مقاومت کمتری در برابر رطوبت و آب نسبت به جلد سخت و گالینور دارد.
جلد شومیز از کاغذ یا مقوا ساخته شده، انعطافپذیر و سبک است. برای کتب متداول و خواندن روزانه بهکار میرود. جلد سخت از کارتن یا چرم ساخته شده، جامد و سنگین است. در کتب تخصصی، هنری و ارزشمند مورد استفاده قرار میگیرد. تفاوت اصلی در انعطافپذیری، وزن، و نوع کتابهای مورد استفاده است.
جلد سلفون از پلاستیک نازک و شفاف ساخته شده، معمولاً در کتب چاپی رایج است. جلد گالینور از کاغذ چسبیده به جلد کتاب ساخته میشود و معمولاً در کتب دستساز یا نسخهای محدود مورد استفاده قرار میگیرد. تفاوت اصلی در مواد و روش ساخت آنهاست و تأثیر بر کتابها ممکن است متفاوت باشد.
جلد شومیز از کاغذ یا مقوا تشکیل شده و انعطافپذیری دارد؛ معمولاً در کتب معمولی بهکار میرود. جلد سلفون از پلاستیک شفاف ساخته میشود و به عنوان یک لایه نازک حفاظتی روی جلد کتاب قرار میگیرد؛ اغلب جهت حفظ زیبایی و مقاومت در کتب روزمره یا کتبی با استفاده مکرر استفاده میشود.
